4. Πρυτανείο

Στο πρυτανείο έκαιγε το άσβεστο πυρ και φυλάσσονταν οι αποφάσεις των αρχόντων και του συμβουλίου. Υπήρχαν έξι δωμάτια με εννέα ανάκλιντρα το καθένα για την παροχή δείπνου και ξενίας σε επίσημα πρόσωπα, επώνυμους άρχοντες, ξένους πρέσβεις και νικητές των Ναΐων. Εδώ ήταν επίσης το νομισματοκοπείο και το αρχείο της Δωδώνης. Το πρυτανείο είναι ένα κτίριο πολλαπλών χρήσεων που εκπροσωπούσε την εκτελεστική εξουσία των Ηπειρωτών. Μία μεγάλη στοά προστέθηκε μετά το 219 π.Χ. για την προστασία των επισκεπτών σε περίπτωση κακοκαιρίας. Τα βάθρα που βρίσκονται μπροστά από τη στοά ανήκουν κυρίως σε Ηπειρώτες στρατηγούς, τους οποίους τίμησαν με χάλκινους έφιππους ανδριάντες.

Για τους επισκέπτες στο μαντείο, όμως, οι πιο σημαντικοί άνθρωποι ήταν οι ιερείς και οι ιέρειες, που είχαν την ευθύνη της ερμηνείας των θεϊκών μηνυμάτων. Οι ιερείς ήταν ξυπόλυτοι για να βρίσκονται πάντοτε σε επαφή με τη γη και δεν έπλεναν ποτέ τα πόδια τους. Κοιμούνταν στο δάπεδο του ιερού για να βλέπουν αποκαλυπτικά όνειρα. Υπήρχαν και ιέρειες. Ο Ηρόδοτος διασώζει τρία ονόματα (Προμένεια, Τιμαρέτη, Νικάνδρη) αλλά μπορεί να πρόκειται για τίτλους όπως της Πυθίας στους Δελφούς. Οι ιέρειες ονομάζονταν επίσης Πελειάδες (από την αρχαιοελληνική λέξη για το περιστέρι) επειδή οι επισκέπτες θεωρούσαν πως τα μυστηριώδη λόγια τους ακούγονταν σαν τιτιβίσματα πουλιών.

Οι Αιγύπτιοι υποστήριζαν ότι το μαντείο της Δωδώνης ιδρύθηκε από μία γυναίκα, την οποία έκλεψαν Φοίνικες από τον ναό του Δία στις Θήβες της Αιγύπτου και την πούλησαν στην Ελλάδα. Αλλά οι ιέρειες της Δωδώνης είχαν μία διαφορετική ιστορία. Δύο μαύρα περιστέρια έφυγαν από την Αίγυπτο. Το ένα πήγε στη Λιβύη και το άλλο ήρθε στη Δωδώνη, όπου έκατσε σε μία δρυ και ανακοίνωσε με ανθρώπινη λαλιά ότι σε αυτό το σημείο έπρεπε να ιδρυθεί μαντείο του Δία. Αυτοί που άκουσαν το μήνυμα έπραξαν αναλόγως. Ο Ηρόδοτος βέβαια υποστήριζε ότι το μαντείο ιδρύθηκε από τη γυναίκα που απήγαγαν οι Φοίνικες, σε ανάμνηση του θεού που γνώριζε από την πατρίδα της, αλλά έπρεπε πρώτα να μάθει ελληνικά προτού γίνει κατανοητή από τους ντόπιους.